پرورش سواد رسانه‌ای در محیط‌های اصلاحی و تربیتی

در این بخش به اهمیت سواد رسانه‌ای برای افراد زندانی (اعم از بزرگسالان و نوجوانان) اشاره می­شود و اهداف اصلی، مؤلفه‌های برنامه درسی و مزایایی را که برای توسعه فردی، تفکر انتقادی و بازگشت ایمن‌تر به جامعه‌ای اشباع از رسانه ارائه می‌دهد، تشریح می‌کند.

اهمیت سواد رسانه‌ای برای جمعیت زندانیان

صلاحیت رسانه‌ای بخشی از سرمایه فرهنگی است که برای شهروندی آگاهانه، اشتغال و روابط اجتماعی ضروری است. بسیاری از بازداشت‌شدگان از پیشینه‌های حاشیه‌نشینی اجتماعی و محرومیت فرهنگی می‌آیند، که آموزش رسانه‌ای را برای شکستن انزوای فرهنگی و آماده‌سازی برای آزادی حیاتی می‌سازد. سواد رسانه‌ای توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل، ارزیابی، ایجاد و اقدام با استفاده از همه اشکال ارتباطات است. این یک پیش‌نیاز برای توانمندسازی فردی است. اینترنت و رسانه‌های اجتماعی کاربران را با اطلاعات زیادی مواجه می‌کنند که بسیاری از آنها فاقد پشتوانه شواهد هستند و این امر سواد رسانه‌ای را حیاتی می‌سازد. برای افراد زندانی، که ممکن است تعامل محدود یا مشکل‌سازی با رسانه‌ها داشته باشند، توسعه این مهارت‌ها برای هدایت دنیای پس از آزادی کلیدی است. حبس اغلب افراد را از چشم‌اندازهای رسانه‌ای در حال تحول منزوی می‌کند. سواد رسانه‌ای آنها را به مهارت‌های ضروری برای تعامل مجدد انتقادی و ایمن مجهز می‌کند.

اهداف اصلی: تحلیل انتقادی، تشخیص اطلاعات نادرست و مشارکت رسانه‌ای توانمند

آموزش به افراد در مورد اینکه منبع معتبر چیست، چگونه اهداف پشت یک پست آنلاین را تشخیص دهند، و چگونه الگوریتم‌ها می‌توانند تنها یک طرف داستان را برجسته کنند. تجهیز جوانان (و بزرگسالان) برای تولید پیام‌های رسانه‌ای که اطلاعات نادرست را به چالش می‌کشند یا دیدگاه‌های خودشان را نمایندگی می‌کنند. پرورش تحقیق انتقادی در مورد محیط رسانه‌ای، و درک زمینه‌ای که اطلاعات در آن با آن مواجه می‌شوند. توسعه درک انتقادی از رسانه‌ها و توانایی تعامل با آنها، شامل ظرفیت‌های فنی، شناختی، اجتماعی، مدنی و خلاق. کمک به افراد برای شناسایی معنای مرتبط، درک مرزهای بین واقعیت عینی و رسانه‌ای، و استفاده از تفکر انتقادی برای انتخاب اطلاعات ارزشمند..

مزایا برای تحول فردی و بازگشت اجتماعی
    • کاهش انگ و افزایش عزت نفس: فعالیت‌های تولید رسانه‌ای در زندان می‌تواند درمانی باشد و به شکستن انگ خودساخته کمک کند. بیان تجربیاتشان می‌تواند تحول فردی را تقویت کند.
    • توسعه “سواد شبکه‌ای” برای جامعه دیجیتال: فراتر رفتن از سواد دیجیتال پایه به “سواد شبکه‌ای”، افراد آسیب‌پذیر را قادر می‌سازد برای آینده‌ای که در آن ارتباطات آنلاین در درجه اول اهمیت قرار دارد، آماده شوند. این شامل درک ایمنی آنلاین، آسیب‌های بالقوه (نظارت، شکارگری) و چگونگی بازیابی صدا و عاملیت است.
    • توانمندسازی و مشارکت مدنی: سواد رسانه‌ای یک پیش‌نیاز اساسی برای توانمندسازی افراد و گروه‌های اجتماعی است و آنها را قادر می‌سازد واقعیت را درک کرده و خود را نمایندگی کنند.
    • بهبود قابلیت اشتغال و کیفیت زندگی: سواد دیجیتال، یکی از مؤلفه‌های سواد رسانه‌ای، برای یافتن شغل و بهبود کیفیت زندگی پس از زندان ضروری است. این مزایا فراتر از مهارت‌های عملی رفته و توانمندسازی روانی و آمادگی اجتماعی را در بر می‌گیرد و مستقیماً به بازگشت موفق به جامعه کمک می‌کند.

تمرکز برنامه درسی: شناسایی منابع معتبر، درک تأثیر الگوریتمی و شیوه‌های ایمن آنلاین
    • محتوای اصلی: آموزش به دانش‌آموزان برای شناسایی منابع معتبر، تشخیص اهداف، درک سوگیری الگوریتمی. درک تاکتیک‌های انتشار اطلاعات نادرست.
    • سواد دیجیتال انتقادی: پرداختن به پیچیدگی‌های روابط با فناوری‌های ارتباطی جدید، نه فقط دسترسی به دستگاه‌ها. تمایز آموزش بر اساس نیازها (به عنوان مثال، برای زنان آسیب‌پذیر، تمرکز بر ارتباطات شبکه‌ای و آسیب‌های بالقوه).
    • مهارت‌های عملی: برای جوانان، این شامل مهارت‌های ICT، نرم‌افزار/برنامه‌های کاربردی رسانه‌ای، درک بازی‌های آنلاین/اعتیادها، تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی و نقش رسانه‌های اجتماعی در زمینه‌های اجتماعی شخصی است.
    • تولید و ایجاد: تشویق تولید رسانه‌ای خلاق.
    • ایمنی و مسئولیت‌پذیری: آموزش نحوه ایمن و مسئولانه بودن آنلاین. یک برنامه درسی جامع تضمین می‌کند که افراد نه تنها از نظر فنی ماهر هستند، بلکه شهروندان دیجیتال آگاه، منتقد و مسئولیت‌پذیر اخلاقی نیز هستند.

سواد رسانه‌ای برای جوانان در بازداشت: پرورش استفاده ایمن و متعادل از رسانه‌ها

نوجوانان باید قبل از استفاده از رسانه‌های اجتماعی، آموزش سواد رسانه‌ای ببینند تا اطمینان حاصل شود که ظرفیت روانی و مهارت‌های کافی برای استفاده متعادل و ایمن از رسانه‌های اجتماعی را دارند. این شامل درک تاکتیک‌های اطلاعات نادرست، تشخیص استفاده مشکل‌ساز، و اجتناب از تعمیم بیش از حد از محتوای رسانه‌های اجتماعی است. پروژه SEMELI برای مجرمان جوان با هدف تقویت سواد رسانه‌ای و افزایش صلاحیت دیجیتال و تفکر انتقادی است. برنامه درسی شامل مهارت‌های دیجیتال، سواد رسانه‌ای (بازی‌های آنلاین، نقش‌های رسانه‌های اجتماعی) و کاربردهای عملی است. اهداف برای بازداشت‌شدگان جوان شامل توسعه استقلال فردی، توانایی‌های مدنی از طریق یکپارچگی دیجیتال، افزایش قابلیت اشتغال، بهبود مهارت‌های ارتباطی/بین فردی، و عزت نفس از طریق ICT و سواد رسانه‌ای است. آموزش عمومی سواد رسانه‌ای برای نوجوانان بر ارزیابی منابع، درک تأثیر رسانه‌ها و استفاده خلاقانه از رسانه‌ها تأکید دارد. جوانان به ویژه در برابر تأثیرات رسانه‌ها آسیب‌پذیر هستند. برنامه‌های سواد رسانه‌ای متناسب در “کانون اصلاح و تربیت” می‌تواند آنها را به دفاع‌های انتقادی و استراتژی‌های مشارکت سازنده مجهز کند، که برای توسعه آنها و جلوگیری از گرفتاری‌های آنلاین منفی بیشتر حیاتی است.